Jan Schuit

Overleden op 19 november 2024, 91 jaar.

 

'n Beetje

 

Sterven doe je niet ineens,

maar af en toe een beetje

en alle beetjes die je stierf,

’t is vreemd, maar die vergeet je,

 

het is je dikwijls zelfs ontgaan,

je zegt ik ben wat moe,

maar op een keer dan ben je aan

je laatste beetje toe.

 

Dit gedichtje van Toon Hermans past bij de manier waarop mijn vader het leven heeft losgelaten. Pa was een fan van Toon Hermans en dit weerspiegelt mijn vaders laatste jaren. Wij hebben hem langzaam zien veranderen. Hij was altijd bezig met het spelen of luisteren naar muziek en had altijd veel boeken en tijdschriften om te lezen. Maar hij werd steeds vergeetachtiger en was ook geregeld in de war. Het lezen en piano spelen ging steeds moeilijker en uiteindelijk lukte dat niet meer. Doordat hij zijn enkel brak, ging het loper steeds slechter en belandde hij in een rolstoel. Wel had hij ook in het verzorgingstehuis geregeld nog goede momenten. En dankzij de geweldige zorg in de Cameren had hij nog steeds zin in het leven. Twee weken voor zijn overlijden zei hij: ‘Ik plak er nog twee jaartjes aan hoor’. Ook kon hij genieten van het bijwonen van een dienst hier in de Corneliuskerk. Genieten van het orgelspel van Peter Rijs en de zang van het koor. Genieten van de muziek.

Hij is 91 jaar geworden. Een wonder voor iemand die al vanaf zijn 31^e diabetes type 1 heeft. En bovendien zonder complicaties. Hij was dan ook ijzersterk. En werd gedreven door drie belangrijke eigenschappen: zijn passie voor muziek, zijn leergierigheid en zijn levenslust.

Zijn passie voor muziek

Mijn vader was een kind van voor de oorlog. Het leven was sober in die tijd, maar in huize Schuit in Aalsmeer was er altijd reuring. Mijn opa speelde saxofoon bij de fanfare en kocht op een gegeven moment een oude piano. Dat vond Jantje geweldig. Hij kreeg pianoles van de organist van de Hervormde kerk, die ook een goede vriend van mijn opa was. En later ook orgel-les in die Hervormde kerk. Hoe bijzonder als katholieke jongen.

Muziek werd zijn passie. Het liefst zat hij uren achter de piano, maar zijn moeder kon daar niet zo goed tegen. Dus zodra zijn moeder het huis uit was, kroop hij snel achter de piano. Ook nadat hij verkering kreeg en trouwde met mijn moeder stond muziek centraal. In Egmond-Binnen werd hij al snel gevraagd om af en toe in te vallen als organist en het duurde niet lang of hij werd de vaste organist. Orgelspelen in de kerk ging voor alles. Mijn moeder verzuchtte wel eens:” Ben je nou met je orgel getrouwd of met mij?” Maar volgens mijn vader was dat toch duidelijk onderdeel van de huwelijkse voorwaarde geweest. Hij had het nog net niet zwart op wit laten zetten.

Ook in de opvoeding van ons speelde muziek een rol. Mijn vader regelde voor mij saxofoonles bij de fanfare en voor Sjaak en Mariëtte gitaarles. Verder liet hij de opvoeding graag aan mijn moeder over. Zij regelde alles. Als hij mee moest naar de tien-minuten gesprekken voor ons op de middelbare school zorgde zij ervoor dat ze ook met de muziekleraar konden spreken. Die muziekleraar had vaak alle tijd want welke ouder wilde de muziekleraar spreken? Niet dat het dan over ons ging. Nee, dan kon hij lekker over muziek met hem praten en was het geen verloren avond.

Dan zijn leergierigheid

Jantje ging heel graag naar school. Ook al was het een uur lopen door weer en wind. Hij was een ijverig en leergierig jongetje en wilde door naar de middelbare school. Maar helaas vonden zijn ouders dat geen goed idee. School kostte relatief veel geld en bovendien konden zij de extra inkomsten goed gebruiken, want ze hadden inmiddels veel mondjes te voeden. Na mijn vader volgde er namelijk nog negen kindertjes. Mijn vader liet het er echter niet bij zitten. Hij bleef zeuren en mocht uiteindelijk naar de avondmulo. En hij vond een baantje in Amsterdam bij een internationaal handelende firma in papier. Daarom heeft mijn vader ook zijn handelscorrespondenties in Engels, Duits, Frans en Spaans gehaald. Ook talen werden daardoor zeg maar echt zijn ding. Hij studeerde nog graag Franse en Spaanse woordjes. En toen hij twee jaar geleden in een zorgcentrum in Beverwijk terecht kwam, kon hij daar gezellig in het Spaans keuvelen met een van oorsprong Spaanse mede-bewoner. Konden de verzorgsters hen ook lekker niet verstaan.

Mijn vader heeft ook bijna zijn hele leven orgel-les gehad. Tot zijn 84e ging hij nog één keer in de twee weken naar Amsterdam naar de Thomaskerk. Waar hij van genoot. Nadat zijn leraar ermee stopte vroeg hij zich af wat voor les hij dan nog kon volgen. Omdat zijn pianostemmer zo geweldig jazz speelde, wilde hij dat nog wel leren. Ik heb een jazz-piano-docent voor hem gevonden die ook nog thuis bij hem langs wilde komen. Even leek hij terug te krabbelen: “Heb ik daar eigenlijk wel tijd voor?”. Maar goed hij wilde het toch proberen. Na de proefles belde hij mij enthousiast op. Je hebt een geweldige leraar gevonden. Het is wel heel iets nieuws wat ik nu leer en ik moet ook een heel nieuwe manier van tellen leren. Maar een geweldige uitdaging.  En zo heeft hij op zijn 88^e nog bijna een jaar jazz-piano-les gekregen.

Sjaak, Mariette en mij hield hij altijd voor om toch vooral te leren. Bij het avondeten kregen wij vaak te horen hoe blij wij mochten zijn dat wij overdag naar de middelbare school mochten. Hij stimuleerde ons ook om door te leren en gaf ons daar alle mogelijkheden voor. We zijn hem daar dankbaar voor. Ondertussen was hij apetrots op ons. Soms op het gênante af als hij waar ik bij stond, ons weer eens zat op te hemelen. Toch ben ik hem ook daar dankbaar voor. Niet alleen vanwege al zijn stimulansen, maar ook vanwege het vertrouwen dat hij ons gaf. Hij zei geregeld: “Jullie zijn echt, inclusief je moeder, allemaal veel slimmer dan ik.”

En tenslotte nog iets over zijn levenslust

Het overlijden van mama was een enorme klap voor hem. Zij was zijn steun en toeverlaat. Bijzonder was wel dat hij heel goed zijn emoties kon uiten over haar dood en nog heel veel over haar sprak. Ook al was hij bijna tachtig. Hij was niet van plan om op te geven en wilde door. Hij kon ook terugkijken op een rijk huwelijk met haar. Waarbij het samen reizen de hoogtepunten vormden. Als gezin hebben wij leuke reizen gehad, maar ook zij samen. Mijn vader en moeder zijn ook meerdere keren mee geweest met de parochiereizen die georganiseerd werden door Johan Olling vanuit deze kerk. Samen zijn ze mee geweest naar Spanje en Israël. En alleen is hij ook nog mee geweest naar Duitsland. Hij had daar geweldige herinneringen aan. Ook was hij gek op Engeland. Daar was hij als 20-jarige jongen niet zo lang na het overlijden van zijn moeder in zijn eentje naar toe gegaan op vakantie. Mijn opa vond het eigenlijk geen goed idee, maar mijn vader ging. Hij heeft er zijn hele leven een liefde voor Engeland aan over gehouden. Toen het al niet meer kon zei hij nog vaak: ‘ik zou nog graag een reisje naar Londen maken.’ De laatste keer naar Londen was samen met Sjaak. Ook zou hij samen met Sjaak nog naar Italië gaan, maar door Corona kon dat niet doorgaan. Helaas is dat er niet meer van gekomen. Het overlijden van Sjaak was onwerkelijk voor hem. Hij was zeer verdrietig en soms ook behoorlijk in de war. Maar desondanks zijn levenslust bleef. Hij kon ook nog altijd zeer ad-rem uit de hoek komen. Als een dokter tegen hem zei: ‘U wordt ook wel een dagje ouder’. Reageerde hij met ‘Dat wordt als het goed gaat iedereen’. En als ze zeiden ‘U geheugen gaat achteruit’. Zei hij: ‘Tja ik had ook niet gedacht dat dat er nog op vooruit zou gaan’. Bij één van zijn laatste kopjes koffie gaf ik hem het kopje aan en vroeg ik of hij nog een slokje wilde. ‘Ja, zeker. Wel twee’. En toen hij het teruggaf zei hij met pretoogjes: ‘ik heb er lekker drie genomen.‘

Hij en wij zijn dankbaar dat hij zijn laatste jaar nog in Limmen heeft mogen doorbrengen. In dit prachtige dorp en deze fijne gemeenschap.

Toen mijn vader voor het eerst bij de familie Orij over de vloer kwam, zei opa Orij later tegen mijn moeder. ‘Je zult er een goede man aan hebben, maar hij is anders dan de anderen!’ En dat had hij goed gezien. We gaan je missen lieve, bijzondere paatje.

 

Margreet Schuit