In 2025 wordt in de katholieke Kerk een Jubeljaar of Heilig Jaar gehouden. Dit is een groot internationaal evenement waarbij allerlei tradities horen, zoals een pelgrimstocht naar Rome en het passeren van de Heilige Deuren in de grote basilieken daar. Als thema voor het Heilig Jaar 2025 heeft paus Franciscus 'hoop' centraal gesteld.

In de kern is een Jubeljaar een jaar waarin mensen worden aangespoord om terug te keren naar de fundamenten van hun geloof en naar onderlinge verbroedering. Het is een jaar van het herstellen van relaties tussen mensen en ieders eigen relatie met God. Een Jubeljaar is ook een oproep tot bekering: het is een gelegenheid om eens goed naar je eigen leven te kijken en God te vragen je te begeleiden op de weg naar heiligheid. Bovenal staat in het Jubeljaar de ontmoeting met Christus centraal.

Joodse oorsprong

De traditie van Jubeljaren gaat terug op een voorschrift in de Joodse wet van Mozes (Thora) om elk zevende jaar een sabbatjaar te houden: zes jaar werden de akkers bebouwd en in het zevende jaar bleef de grond braak liggen om tot rust te komen. Het zevende jaar was ook het moment om schulden kwijt te schelden. Na zeven keer zeven jaar (= 49) volgde in het vijftigste jaar een Jubeljaar. Het was een jaar om gronden aan de oorspronkelijke eigenaar terug te geven en om slaven vrij te laten (zie Leviticus 25:10). Jubeljaar is afgeleid van het Hebreeuwse woord ‘jobel' of 'yobel' dat ramshoorn betekent. Hiermee werd in het oude Israël een 'jobeljaar' aangekondigd. In het Nieuwe Testament stelt Jezus zichzelf voor als degene die het oude Jubeljaar voltooit, omdat hij "een jaar afkondigt dat de Heer welgevallig is" (Lucas 4,19). In de Middeleeuwen is de oude traditie van Jubeljaren door de katholieke Kerk overgenomen eerst elke 50 jaar, later elke 33 jaar en sinds 1470 elke 25 jaar.

Heilige Deur

De Heilige Deur is een van de meest kenmerkende tekenen van het Jubeljaar. Het openen ervan door de paus markeert het officiële begin van het Heilig Jaar. Een Heilige Deur passeren, is niet zomaar een manier om een kerk binnen te gaan. Het is een geloofshandeling die een overgang symboliseert. Elke pelgrim die door een Heilige Deur gaat, kan aan de woorden uit het evangelie van Johannes denken: "Ik ben de deur; wie door Mij binnenkomt zal gered worden" (Johannes 10,9). Het gebaar drukt de beslissing uit om Jezus -de Goede Herder- te volgen en zich door hem te laten leiden.