REIS NAAR ISRAËL VANUIT LIMMEN
29 mei t/m 6 juni 2023
Een verslag van Johan Olling (foto’s: Gré Snel)
Op 2e Pinksterdag om 7.30 uur precies vertrokken we met 40 medereizigers naar Israël. Na een voorbereiding van 4 bijeenkomsten die in januari begon, waren we er klaar voor. Met informatieboekjes, landkaarten en stencils in de bagage stonden we allemaal klaar om in te stappen in de bus. We hadden een voorspoedige reis en kwamen allen gezond in ons hotel in Tiberias aan. Eerst nog even heerlijk gegeten en gelachen en sommigen van de groep zijn nog even gaan flaneren op de boulevard langs het meer van Galilea. Er werd nog een biertje gedronken en daarna op tijd naar bed. (foto’s Gré Snel)
ISRAELREIS 30 mei 2023 2e dag A
Om half 7 werden we gewekt voor ontbijt en ochtendgymnastiek onder leiding van IJda. Om 8.15 reden we weg van het hotel voor een bezoek aan Akko. Het zou een volle dag worden met veel files. De wegen naar Akko zijn druk en in het Palestijnse gedeelte zijn de wegen smal en chaotisch. We begonnen ons bezoek aan Akko in het kruisvaardersfort. Hier is veel gevochten en zijn de kruisvaarderridders na de eerste kruisvaarderstocht de zee ingedreven.
Israelreis 30 mei 2023 2e dag B
we begonnen ons bezoek aan Akko met een prachtige excursie en geschiedenisuitleg over de stad van onze gids Ron Bouter. De kruisvaarders, de Turken, de Engelsen. We liepen door middeleeuwse zalen en geheime gangen. Stonden opeens voor de middellandse zee en liepen daarna door de oude binnenstad om heerlijk te lunchen. (Foto’s van Gré Snel)
Israelreis 30 mei 2023 2e dag C
Na de lunch met de bus naar ‘Nazareth Village’ waar acteurs op indringende wijze ons meenamen naar de tijd van Jezus in zijn dorp Nazareth. Gelijkenissen die Jezus gebruikte om het geloof te verkondigen werden aanschouwelijk gemaakt en geloofsverhalen uitgelegd. Daarna naar de kerk van de aankondiging aan Maria. Bij de plek waar eeuwenlang gelovigen biddend langs kwamen om de aankondiging te gedenken, hielden we een gebed en hebben we een kaarsje aangestoken. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 2e dag D
Na de kerk van Maria van boven tot onder bekeken te hebben en ook de opgravingen en de Mariaschilderijen die vanuit alle bisdommen in de wereld aan Nazareth gedoneerd waren, bezochten we nog de kerk die gebouwd is op de mogelijke plek waar Jozef zijn werkplaats heeft gehad. Jozef komt er maar karig af, vergeleken met Maria. We waren gelukkig net op tijd weer in het hotel om nog even in het zwembad te duiken. Voor het diner hielden we nog even een korte dag-evaluatie, waarna we moe en voldaan ons bed opzochten. (Foto’s: Gré Snel)
Israelreis 2023 3e dag A
Een dag in en rond het meer van Galilea. We begonnen met een prachtige tocht naar het kunstenaarsgroep Tsfat. We bezochten daar een blauwe synagoge. Onze gids Ron gaf daar een inspirerende uitleg. Als katholiek herken je zo veel overeenkomsten met de opbouw van een rk kerk. Daarna liepen we door het winkelstraten vol kunst, schilderijen en souveniertjes. Gelukkig was er tijd en gelegenheid voor koffie. Het werd een gezellig samenzijn. (Foto’s van Gré Snel)
Israelreis2023 3e dag B
Na een rit langs tanks, mijnenvelden en militairen op de Golanhoogvlakte daalden we weer af naar het meer van Galilea waar we de opgravingen bezochten van wat ooit Kaparnaum was. De woonplaats van Jezus toen hij Nazareth was uitgejaagd. Hier verbleef hij en maakte 12 vissers tot zijn eerste leerlingen om vissers van mensen te worden. Overal lazen we de bijbehorende geloofsverhalen uit de Bijbel. Zo ook hier over het optreden van Jezus in de synagoge en het verhaal van de genezing van de schoonmoeder van Petrus. Boven de opgravingen van het huis van Petrus is – in de vorm van een schip – een kerk gebouwd. Heel bijzonder om vanuit de kerk door het glas op de opgravingen neer te kijken. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 3e dag C
Het middageten vond plaats bij Ali. Een megarestaurant langs het meer. Het menu was de overbekende ‘Petrusvis’ met heeel veeel graatjes. Na deze lekkernij bracht de bus ons naar de berg van de Zaligsprekingen. Een echte bergervaring met ruimte voor bezinning en onthaasting. Maar zoals zo vaak moet je ook weer naar beneden. De gids en chauffeur David maakten ons duidelijk dat we niet op de berg konden blijven. Beneden moet het gebeuren. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 3e dag D
Tenslotte bezochten we nog Tabgha. De kerk op de plaats waar de wonderbaarlijke broodvermenigvuldig plaats gevonden moet hebben. Bekend is de mozaiekafbeelding van 2 vissen en 4 broden. Het mozaïek ligt onder de altaartafel. Het 5e brood is Christus zelf als wij samenkomen rond de altaartafel om de eucharistie te vieren. We sloten de dag af op het meer van Galilea. De motor van de boot werd uitgezet en in stilte namen we de omgeving in ons op. We lazen het verhaal van de storm op het meer en zongen nog een Taizé-acclamatie. Daarna terug naar het hotel om nog even te zwemmen. Een meeting, diner en voor sommigen nog een biertje of twee, voordat het personeel ook naar huis wou. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 4e dagA
Deze ochtend namen we afscheid van hotel Astoria in Tiberias en volgden de weg langs de rivier de Jordaan naar het zuiden. Onze eerste stop was aan de opgravingen van Bet Sean uit de Romeins/Byzantijnse periode. Hier zijn de restanten te vinden van o.a. een Romeins theater, een Cardo en badhuizen. Ondanks de hitte was het een mooi begin van een boeiende dag. Veel drinken en insmeren. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 4e dagB
De volgende stop was bij de doopplaats waar Johannes de Doper Jezus heeft gedoopt. Dat was niet voor niets op deze plaats tussen de berg Nebo en de stad Jericho omdat op deze plek het Joodse volk het beloofde land in trok. We troffen het dat een Roemeense groep orthodoxe christenen aanwezig waren om gedoopt te worden. Het zit ons ook allemaal mee. De sfeer is goed en er wordt goed rekening gehouden met elkaar. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 4e dag C
De lunch werd gehouden in een kibboets vlak bij de Dode Zee. Daarna bracht onze chauffeur ons kundig via een spannend kronkelpad naar een mooi uitzichtpunt waar we neerkeken op de Wadi Kelt en het klooster van Sint George dat tegen de rotswand was gebouwd. Langs de Wadi Kelt, die loopt van het hoog gelegen Jeruzalem naar het diep gelegen Jericho, gaat ook het bekende geloofsverhaal over de barmhartige Samaritaan. Een verhaal dat Jezus vertelt aan een schriftgeleerde die vraagt ‘wie zijn naaste is’. Een verhaal die, nu je de kronkelige weg van Jeruzalem naar Jericho hebt gezien, nooit meer zult vergeten. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2023 4e dag D
We sloten de dag af met een bezoek aan Jericho waar ook ons volgende hotel zou staan. Een Palestijnse stad op de Westbank waar Israëlische bewoners niet welkom zijn. Dat was ook de rede dat onze gids en chauffeur niet met ons in hetzelfde hotel zouden verblijven. In Jericho bezochten we de berg van de verzoekingen, waar het verhaal wordt verteld dat Jezus er 40 dagen verbleef en door de duivel op de proef werd gesteld. We reden langs de vijgenboom van Zacheus, bezochten de opgravingen van de oude vestingmuren uit de tijd dat het Joodse volk 7 keer om de stad trok en op de horens blies voordat de muren omvielen. Het programma liep allemaal heel voorspoedig zodat we in de middag nog heel wat tijd over hadden om in het luxe hotel uit te rusten en te zwemmen. We sloten de dag af met een meeting en heerlijk diner. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2 juni 2023 5e dag A
Op deze dag reden we met de bus al heel vroeg vanuit ons hotel in Jericho naar Massada. Dit om de grote toeristenstromen vanuit Jerusalem voor te zijn. En het lukte. Met een temperatuur van 41 konden we zonder in de rij te staan met de kabelbaan naar boven om de vesting die door de Zeloten verdedigd werd tegen de Romeinen goed te bekijken. De Paleizen van Herodus, de waterreservoirs en opslagplaatsen. De Zeloten kozen aan het eind van de strijd voor zelfdoding. Dit bezoek maakte veel indruk. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2 juni 2023 5e dag B
Na het bezoek aan Massada reden we een stukje terug naar En Gedi. Een natuurreservaat waar ook het Hooglied over schrijft, maar vooral bekend is door het verhaal van David die zich daar had verstopt voor Saul. Over David werd kort verteld en gelezen. Na een ijsje en verfrissing bleven enkelen in de schaduw zitten, sommigen liepen naar de eerste de beste waterval, en een flinke groep maakte de tocht naar het eind van het reservaat waar een waterval van grote hoogte naar beneden klettert. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2 juni 2023 5e dag C
Na het middageten bij Qum Ran bezochten we de plek en de opgravingen van de Essenen die hier in de tijd van Jezus moeten hebben geleefd. Zij hebben manuscripten overgeschreven die in 1947 daar in de grotten gevonden zijn en van onschatbare waarde zijn voor de bevestiging van al bekende Bijbelteksten. ((Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2 juni 2023 5e dag D
Na het bezoek aan Qum Ran staken we de weg over naar de Dode Zee. Dat werd een dolle boel. Naast het drijven en de joligheid met schoonheidsmodder was er een onderbroek kwijt en een broek zoek. Maar zoals met alles deze reis, liep het allemaal goed af. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 2 juni 2023 5e dag E
En als je denkt dat deze vrijdag al niet intensief en afwisselend genoeg was, gingen we na het opgaan naar Jeruzalem, de ontvangst in Hotel Ceasar en het avonddiner nog een lichttour maken om de oude stad. Het is Sabath en ons verblijf bij de Klaagmuur en de uitleg van onze gids Ron, was een mooie introductie voor de drie dagen die we nog in Jeruzalem zullen doorbrengen. De verwachtingen zijn hoog gespannen. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 3 juni 2023 6e dagA
Deze dag zou helemaal gaan over de lijdensweg van Jezus. De bus bracht ons op de top van de Olijfberg. Een prachtig overzicht op de oude stad en de bijbehorende uitleg, zou ten zeerste van pas komen voor de rest van de wandeldag. Heel voorzichtig liepen we langs de vele graven naar beneden. Voor enkelen wisten we een karretje te regelen om beneden te komen. Halfweg bezochten we de kerk van Dominus Flevit. De plek waar Jezus voor de lijdensweek ook over Jerusalem keek en weende. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 3 juni 2023 6e dagB
Beneden aan de olijfberg kwamen we in het hof van Gethsemaneh. We bezochten de de kerk en op een rustig plekje gaven we uitleg en lazen en zongen we de tekst over de leerlingen die het niet konden opbrengen samen met Jezus te waken en bidden. Daarna staken we over naar de Stefanuspoort om de opgravingen van de baden van Bethesda te bezoeken. De gang van de Olijfberg naar de Stefanuspoort is nogal steil, dus met twee taxi’s werd dat obstakel ook opgelost. We konden alle 40 meelopen met de Kruisweg die na Bethesda gaat beginnen. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 3 juni 2023 6e dagC
Bij alle staties stonden we stil. Het was wel een zoektocht tussen winkelende toeristen en alle traktortjes die je toeterend voorbij rijden. Omdat we niet de enige groep in de oude stad waren, was het best lastig bij elkaar te blijven. Bij statie 4 waar Jezus zijn moeder ontmoette, hadden we lunch. Daarna vervolgden we de Via Dolorosa. Diegenen die moeilijk de trappen op en af konden gingen de makkelijke route, terwijl de grootste groep via het dak de Heilige Grafkerk bereikten. Voor velen was dit een emotioneel en indrukwekkend bezoek aan deze Heilige plekken. Vooral de devotie van gelovigen uit alle hoeken van de wereld bij de steen waarop het lichaam van Jezus gebalsemd zou zijn, maakte indruk. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 3 juni 2023 6e dagD
We sloten het bezoek aan de oude stad af met een terrasje en wat winkelen. Allemaal heel gezellig en ontspannend. De bus bracht ons daarna terug naar het hotel. We hadden wat tijd voor onszelf en dat gaf een grote groep weer genoeg energie om na het diner nog even naar het gezellige uitgaansgebied in Jerusalem te gaan. Het was namelijk deze zaterdagavond eind van de sabbath en dan gaan de jongeren altijd nog even los. Los gingen we. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 4 juni 2023 7e dagA
Het is zondag. We hadden een ruimte afgesproken in één van de grotten bij het herdersveld in Bethlehem. Het liep allemaal tegen deze ochtend. Onze Palestijnse gids was er niet toen wij bij het herdersveld aankwamen en toen een andere groep klaar was en de herdersgrot verliet, begonnen wij daar meteen met onze viering. Midden in onze viering werd de deur opengegooid en een Franciscaanse zwaargewicht verstoorde op een groffe manier onze voorbeden en de viering. We moesten meteen de grot verlaten, want andere groepen wilden de herdersgrot bezoeken. We zijn rustig gebleven maar moesten de viering wel binnen een kwartier afronden. Alles bij elkaar een grote domper, maar ook iets wat elk jaar met Kerst herinnerd zal worden, (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 4 juni 2023 7e dagB
Na de viering werden we naar een toeristenwinkel gebracht van de Lama Brothers. Wat je allemaal wel niet van olijfhout kunt maken. Daarna gingen we naar de geboortekerk. Daar ging het weer niet naar wens. Het was er heel druk en we zouden anderhalf uur in de rij moeten staan om de geboorteplek te bereiken. Dat gingen we dus niet doen. Ook hadden we de pech dat steeds als wij een kerkruimte wilden bezoeken er een eucharistieviering begon en sterke mannen je de ruimte uit stuurden. Het voordeel was dat we op tijd bij het restaurant waren. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 4 juni 2023 7e dagC
De Lama Brothers hebben een heel imperium in Bethlehem. Naast de winkel en de gids, bleek ook het restaurant van hen te zijn. Met volle buikjes verlieten we ietswat teleurgesteld Bethlehem en moesten we ons knop omzetten voor ons bezoek aan Yad Vadhem. Het Holocaust museum. Onze gids Ron voegde zich daar weer bij ons en gaf een indrukwekkende introductie waarbij ook het ervaringsverhaal van zijn eigen schoonmoeder met ons deelde. (Foto’s Gré Snel)
Israelreis 4 juni 2023 7e dagD
Elke keer als je Yad Vashem bezoekt, raakt het je. De 6 miljoen vermoorde joden. De persoonlijke verhalen. Het museum. De uitgebeelde en sterke symbolische pijn en gruwelheden. Stiller dan op andere momenten verlieten we Yad Vashem met de bus. We sloten de dag weer af met een meeting en het diner, waarna de meesten op tijd naar bed gingen. Morgen wordt het een lange wandeldag. (Foto’s Gré Snel)












Na het bezoek aan beide pleinen klommen we de trappen op naar de Joodse wijk die wat hoger ligt. (De Palestijnse en Christelijke wijken hadden we al bezocht) Hier kregen we van Ron weer uitleg en liepen we zelf even rond door de wijk of gingen op een terrasje zitten voor koffie. Daarna stonden we opeens op opgegraven weg uit de Romeinse tijd, ook wel ‘De Cardo’ genoemd. Een weg die dwars door Jeruzalem moet hebben gelopen zoals je in alle oude Romeinse steden vindt. Langs die Cardo waren prachtige winkeltje van kustenaars. We kwamen lang nog meer opgravingen zoals ook een nog oudere vesting muur uit de tijd van koning Hizkia. Een muur die laat zien dat de huidige plek van van de H. Grafkerk (de plek van de berg Golgota) toen buiten de muren van de stad lag. Allemaal heel interessant en boeiend, maar ook wel heel veel informatie voor een groot aantal, merkten we. Dit had ook met de vermoeidheid te maken. We moesten dus keuzes maken. 1) Je kon terug naar het hotel. 2) Je kon nog mee voor een flinke wandeling naar de Zaal van het Laatste avondmaal. 3) Of je koos er voor alvast naar de opgravingen van de Stad van David te gaan, waar de anderen dan later ook zouden arriveren. (foto’s Gré Snel)






De groep die naar de Zaal van het laatste Avondmaal ging, maakten een tocht naar de Zionsberg. Een berg id nu buiten de huidige muren staat en waar ook het graf van David bezocht werd. Men hoopte in de Dormition Abdij nog het graf van Maria te bezoeken, maar de Abdij was dicht. In plaats daarvan werd, vlak achter de Zionsberg, het graf van Schindler bezocht. Daarna maakte deze groep een wandeling buiten de muren om naar de opgravingen van de stad van David. Daar was ondertussen ook de andere groep aangekomen en samen kregen ze van Ron uitleg over de vorderingen van opgravingen en de mogelijke pek van het kasteel van David. Het mooiste was wel het gangenstelsel naar de bron, het ondergrondse bewateringsysteem, de Siloamvijver en watertunnels richting Tempelberg. Ik kan niet wachten om over 5 jaar weer terug te komen om de vorderingen van de opgravingen en de verdere ontdekkingen te komen bekijken. Na deze volle dag bracht de buschauffeur David ons weer terug naar het hotel. (foto’s Gré Snel)






Deze avond wordt er ‘ingebroken’ door de reisgenoten tijdens de avondmeeting voor het diner. Ruud en Johan worden toegesproken door Tonnie en Carien; er wordt een kadootje uitgereikt met een bijdrage; en de twee worden toegezongen door solo-zangeres José en daarbij ondersteund door het Israel-2023-koor. Na deze ontspannen onderbreking schoven we aan voor het diner. Het personeel maakte ons vanavond wel duidelijk dat wij te lang tafelen. En dat klopt, hoe langer ons verblijf in Israel duurt, hoe gezelliger het wordt en hoe langer we blijven zitten. Weggejaagd uit de dining-room, nestelen we ons in de ontmoetingsruimte bij de receptie. De kring werd steeds groter, er worden stoelen uit alle hoeken van het hotel bijgesleept en het geluid werd ook steeds luidruchtiger. Daarna naar bed want er volgt nog een lange reisdag op 6 juni. (foto’s Gré Snel)






De Laatste reisdag. We verlaten het hotel Ceasar in Jeruzalem. Omdat het programma door de veranderingen van Transavia-vluchten door de war is gegooid, hebben we het bezoek aan Ceasarea voor de laatste dag gepland. Op de 1e dag kwamen we laat in de middag aan en moesten we op tijd in Tiberias zijn. Op deze laatste dag vertrekken we pas om 21.15 uur (Israelische tijd). Vandaag hebben we, in gezamenlijk overleg, een bezoek aan de opgravingen in deze kustplaats gekozen. We mogen iets langer uitslapen tot half acht, moeten onze koffers pakken en na het ontbijt 2 uur rijden naar Ceasarea. (foto’s: Gré Snel)






In Ceasarea kijken we onze ogen uit. Deze stad werd gebouwd in 22 voor Christus door de bouwkoning bij uitstek: Herodus. Wij kennen hem van de kindermoord. We begonnen met het bezichtigen van de Ruines van het Romeins theater. We bezochten de ruines van het paleis van koning Herodus dat prachtig aan zee is gelegen en we liepen voer de paardenrenbaan. Na de lunch (je raat het nooit…. weer falafel) bezochten we een soort bioscoop met een mooie leerzame animatie over de opbouw en vernietiging van deze kustplaats door vijandige aanvallen, aardbevingen en tsunami’s.. (Foto’s Gré Snel)






Na de lunch liepen we over Romeinse paardenrenbaan naar de haven van het oude Ceasarea. Er komt steeds meer vanonder de grond te voorschijn. Archeologen hebben nog jaren en jaren werk. Wat mij nu opviel was het tempelterrein vlak voor de haven. Ceasarea is bekend van de Bijbel. Paulus zat er twee jaar gevangen en we kennen het verhaal van de eerste niet-Jood Cornelius die er tot Christen werd gedoopt. (Niet te verwarren met de 21ste opvolger van St. Petrus waar de Corneliuskerk naar werd vernoemd). Ook bezochten we nog de overblijfselen van een kruisvaardersfort. En je ziet dan in de bouwsels dat men door de eeuwen heen aan recycling van stenen hebben gedaan. Tenslotte gingen we met de bus nog even een stukje noordelijker naar de ruines van een Romeins aquaduct, dat voor de zoetwatertoevoer in Ceasarea zorgde vanaf de berg Karmel. Daar zette we onze uitmuntende gids Ron Bouter in het zonnetje en hadden we even rustig tijd om afscheid van elkaar te nemen voordat we op het vliegveld alle kanten op schieten. De tissues werden rondgedeeld en Ron werd toegesproken door Aad die namens de hele groep een geschrift uitreikte met daarin persoonlijke wensen en dankbetuigingen. Ruud gaf de gids nog een envelop met inhoud. Ja we waren heel blij met Ron als gids. Als ik over vijf jaar weer naar Israel ga met een groep, heb ik al met hem afgesproken contact met hem op te nemen om de data van de reis te koppelen aan zijn agenda. (foto’s: Gré Snel)






Na nog even over het strand bij de aquaduct gewandeld te hebben om lekker uit te waaien, pootje te baden en schelpen te zoeken, stapten we voor het laatst in de bus. We vertrokken op tijd omdat de kans groot was in een file terecht te komen bij Tel Aviv. Het viel allemaal redelijk mee. We kwamen ruim op tijd op het vliegveld Ben Goerion. In de bus namen nog afscheid van chauffeur David d.m.v. een envelop met inhoud en redelijk snel liepen we alle vliegveld-plichtplegingen door. Het gevoel die nacht weer in je eigen bedje te liggen en naar huis te gaan, neemt dan de overhand. Een prachtige, best wel vermoeiende, reis met een vol programma en afwisselende hoogtepunten kwam te einde. We hadden de deelnemers vooraf al gewaarschuwd dat je na deze vakantie thuis tijd nodig hebt om uit te rusten. (Foto’s Gré Snel)






We zijn veilig, moe, maar zeer voldaan om 0.58 deze woensdagochtend geland op Schiphol. Net zoals de reis, verliep ook de controle, bagage-afhandeling en busrit terug naar de Corneliuskerk in goede sfeer en harmonie. We namen afscheid van elkaar en spraken af om ergens in augustus/september een terugkom-avond te organiseren. Maar nu eerst naar bed. Bedankt allemaal, ook jullie allen die onze reis hebben gevolgd via Facebook of terug willen kijken en lezen op de website www.corneliuskerk-limmen.nl






Volg ons op: